ความรู้ แนวปฏิบัติเกี่ยวกับธรรมชาติและจักรวาล
องค์ความรู้ วิธีการ ทักษะ ความเชื่อ แนวปฏิบัติและการแสดงออกที่พัฒนาขึ้นจากการมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างคนกับสภาพแวดล้อมตามธรรมชาติและเหนือธรรมชาติ แบ่งออกเป็น
๑. อาหารและโภชนาการ หมายถึง สิ่งที่มนุษย์บริโภค รวมทั้งวิธีการปรุงอาหาร วิธีการบริโภค และคุณค่าของอาหาร
๒. การแพทย์แผนไทยและการแพทย์ “การแพทย์แผนไทย” หมายถึง กระบวนการทางการแพทย์ เกี่ยวกับการตรวจ วินิจฉัย บำบัด รักษา หรือป้องกันโรค หรือการส่งเสริมและฟื้นฟูสุขภาพของมนุษย์หรือสัตว์ “การแพทย์พื้นบ้าน” หมายถึง การดูแลสุขภาพตนเองในชุมชนแบบดั้งเดิมจนกลายเป็นส่วนหนึ่งของชีวิต เกี่ยวกับความเชื่อ พิธีกรรม วัฒนธรรม ประเพณี และทรัพยากรที่แตกต่างกันไปในแต่ละท้องถิ่น
๓. โหราศาสตร์ ดาราศาสตร์ และไสยศาสตร์ โหราศาสตร์ หมายถึง ความรู้ในการทำนายโชคชะตา ทำนายอนาคตของบุคคล และบ้านเมือง โดยอาศัยตำแหน่งของดวงดาวในเวลาที่เกิดเหตุการณ์ต่างๆ ดาราศาสตร์ หมายถึง ศาสตร์ที่เกี่ยวกับการสังเกตและอธิบายธรรมชาติของดวงดาวและเทหวัตถุ ไสยศาสตร์ หมายถึง ความเชื่อในสิ่งที่เหนือธรรมชาติ
๔. การจัดการทรัพยากรธรรมชาติ หมายถึง การจัดการระบบนิเวศ เพื่อการอนุรักษ์และการใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืน
๕. ชัยภูมิและการตั้งถิ่นฐาน หมายถึง ความรู้และความเชื่อในการเลือกที่อยู่อาศัย ที่สอดคล้องกับสภาพแวดล้อม และวัฒนธรรมของชุมชน
จิตรกรรมวัดเทพนิมิตร : อ.ปะนาเระ
ภาพวาดจิตรกรรมฝาผนังร่วมสมัยอายุกว่า 150 ปี
พระอารามวัดมีรูปแบบการก่อสร้างตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนต้น มีจิตรกรรมไทยภาพวาดฝาผนังและผ้าโบราณ อยู่ที่บ้านกลาง ต.บ้านกลาง อ.ปะนาเระ จ.ปัตตานี เป็นโบราณสถานที่สวยงาม
อาหาร/เมนูปัตตานี
หนังสือเมนูปัตตานี ตำรับอาหารปัตตานี
รวบรวมเมนูอาหารประจำถิ่นของจังหวัดปัตตานีที่มีความหมาย แสดงถึงวิถีชีวิตและการอยู่ร่วมกันเป็นสังคมพหุวัฒนธรรม มีเรื่องราวที่งดงามและสามารถหารับประทานได้ตามช่วงเทศกาล
หมอยาพื้นบ้าน
ภูมิปัญญาและสมุนไพรรักษาสุขภาพ
หมอพื้นบ้านที่หลากหลายรูปแบบ ทั้งแบบที่ต้องใช้ภูมิปัญญาและค้นพบสมุนไพรกว่า 50 ชนิดรักษาสุขภาพ และพิธีกรรม คาถาตามแบบโบราณ และ ที่ยังคงสืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน
ธรรมชาติและจักรวาล
ความเชื่อและภูมิปัญหาในการออกทำประมง
ภูมิปัญญาท้องถิ่นชุมชนชายฝั่ง ความเชื่อด้านการประกอบอาชีพประมง และการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นมาใช้ในการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น
